تحلیل مناسبت محیطی GIS پایه برای حفاظت از نواحی طبیعی باارزش در چارچوب برنامه‌ریزی محیطی نمونه موردی : شهر رشت
نویسنده
چکیده مقاله:
شهر رشت و محیط پیرامون آن با انواع مشکلات مرتبط با اُفت مرتبة محیط طبیعی دربرگیرندة تخریب زمین‌های کشاورزی و جنگلی واقع در محیط پیرامون شهر، نابودی اکوسیستم‌های طبیعی باارزشی چون رودخانه‌ها و تالاب‌ها، انتشار آلاینده‌های محیطی و انباشت آنها در زیستگاه‌های طبیعی و رشد افقی و گسترش کالبدی شهر به سوی نواحی طبیعی باارزش رویاروست. در پاسخ به ناکارآمدی رویکردها و رهیافت‌های سنتی برنامه‌ریزی شهری در رویارویی با انواع مشکلات اُفت مرتبة محیط طبیعی، به کارگیری رهیافت جدید "برنامه‌ریزی محیطی" و لزوم برنامه‌ریزی به جهت حفاظت از محیط و نگهداشت منابع طبیعی مورد نظر و تأکید بسیاری از صاحبنظران برنامه‌ریزی قرار گرفته است. یکی از مهمترین زمینه‌های عمل برنامه‌ریزی محیطی تشخیص نواحی است که از نظر محیطی منحصر به فرد یا در وضعیت بحرانی‌اند. از مهمترین فنون مورد استفاده توسط برنامه‌ریزان محیطی برای شناسایی نواحی طبیعی باارزش و نواحی که از نظر بوم‌شناختی حساس هستند، "فن تحلیل مناسبت محیطی" است. هدف از این مقاله معرفی رهیافتی است که برای پرداختن به موضوع تحلیل مناسبت محیطی برای شناسایی نواحی طبیعی باارزش و مناسب‌ترین نواحی برای حفاظت محیطی، "فنون تصمیم‌گیری چندمعیاری" و به طور خاص "روش ترکیب خطی وزنی" را با فناوری GIS یکپارچه می‌کند. مطالعه حاضر بر این فرضیه مقدم استوار است که تحلیل مناسبت حفاظت محیطی می‌تواند به عنوان پایه و اساسی برای تصمیم‌گیری و تدوین سیاست‌ها در چارچوب رهیافت برنامه‌ریزی محیطی به کار رود. برای دستیابی به این هدف ابتدا با استفاده از روش‌های تحقیق میدانی و اسنادی، مشکلات مرتبط با اُفت مرتبة محیط طبیعی شهر رشت و محیط پیرامون آن شناسایی می‌شوند. سپس بر پایة روش تحقیق توصیفی و با طراحی و تکمیل پرسشنامه، نظرات شهروندان درباره اهمیت و وخامت مشکلات مرتبط با تخریب محیط طبیعی بررسی و تحلیل و در نهایت با به کارگیری فن تحلیل مناسبت محیطی جی آی اس-پایه، نواحی دارای مناسبت بالا برای حفاظت محیطی و نواحی مناسب توسعه شهری تعیین می‌شوند. نتایج پژوهش مزیت تلفیق فنون تصمیم‌گیری چندمعیاری و GIS را در شناسایی نواحی طبیعی باارزش و سپس تدوین سیاست‌های محیطی کارا در چارچوب رهیافت برنامه‌ریزی محیطی برای هدایت گسترش کالبدی شهر و جلوگیری از افزایش و انباشته شدن مشکلات مرتبط با تخریب محیط طبیعی شهر رشت و محیط پیرامون آن نشان می‌دهد. برآمد رهیافت توسعه یافته می‌تواند به عنوان پایه‌ای برای برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیرندگانی مورد استفاده قرار گیرد که با توسعه شهرها و محیط پیرامون آنها در نواحی سروکار دارند که از نظر بوم‌شناختی بسیار حساس هستند.
منابع مشابه
ارزیابی پایداری زیست محیطی گردشگری شهری (نمونه موردی: شهر رشت)
امروزه پایداری به یکی از مهمترین مباحث در بخش گردشگری شهری تبدیل شده است زیرا رشد و توسعه گردشگری شهری به دلیل پذیرش حجم انبوهی از گردشگران دارای پیامدهای مثبت و منفی متعددی برفضای بوم شناختی منطقه است. از این رو با ارزیابی وضعیت پایداری گردشگری می توان به برنامه ریزی و اتخاذ تمهیدات لازم جهت گسترش پیامدهای مثبت و کاهش اثرات منفی پرداخت. شهر رشت به دلیل موقعیت طبیعی خود و دارا بودن جاذبه های فر...
متن کاملارزیابی توسعه گردشگری شهر رشت در چارچوب پایداری زیست محیطی
گردشگری همراه با پایداری زیست محیطی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات بااهمیت توسعه پایدار می باشد. بدین معنا که ماهیت پایداری گردشگری مستلزم حفظ محیط های طبیعی به همراه حفظ ارزش های فرهنگی و انسانی برای نسل های آینده است.لذا توسعه پایدارگردشگری، فرآیندی است که با کیفیت زندگی میزبانان، تأمین تقاضای بازدیدکنندگان و به همان نسبت با حفاظت منابع محیط طبیعی و انسانی در ارتباط است .هدف این تحقیق ارزیاب...
متن کاملتحلیل فضایی میزان تناسب محیطی شهر شیراز با استفاده از روش مناسبت محیطی
در دهههای اخیر، رشد و گسترش شهرها به‌صورتِ بی‌رویه و شتابان صورت گرفته است. این رشد بی‌رویه، پیامدهایی نظیر نابودی اراضی کشاورزی و گسترش به‌سمتِ پهنه‌های آسیب‌پذیر (نظیر حوضه‌های سیلابی، مناطق مخاطره‌آمیز از‌جهتِ لرزه‌خیزی و نیز شیب‌های نامناسب) داشته است که باعث به‌هم‌خوردن تعادل و پایداری اکولوژیکی شهرها شده است. در این ارتباط، شهر شیراز به‌عنوان یکی از کلان‌شهرهای کشور شاهدی بر این مدعاست که ...
متن کاملتحلیل توان‌های محیطی برای توسعۀ شهری (مطالعۀ موردی: شهر ایلام)
یکی از مشکلات عمده در برنامه‌ریزی شهری با توجه به رشد جمعیت و کمبود مکان‌های مناسب برای رشد شهری، تعیین اراضی مناسب برای گسترش کالبدی شهر است. توسعة کالبدی شهر فرایندی اجتناب‌ناپذیر و ناشی از عوامل و اثرات متعدد است که پیامد آن در جهات و نقاط مختلف وجود دارد. به‌منظور جلوگیری از مشکلات و پیامدهای حاصل از توسعة کالبدی شهر ضروری است روند گسترش و توسعة شهر به‌صورت کنترل‌شده و براساس قوانین و اصول ...
متن کاملروش شناسی بازخوانی نظام معانی محیطی در بافت های تاریخی، نمونه موردی: محله صیقلان رشت
رویکرد به شناخت معنی در محیط ساخته شده به ویژه در گونه های خاصی از آن نظیر بافت های تاریخی امروزه اغلب مورد توجه بوده و در مطالعات متعددی مورد بحث و تأکید قرار گرفته است. در این بین، بازشناسی معانی محیطی تاریخی این بافت ها )دوره های گذشته و زمان تکوین آن ها(، از این حیث که می تواند موجب شناخت صحیح تر زمینه شکل گیری محیط ها، ارزیابی درست تغییرات و تحولات پدید آمده در گذر زمان و لذا درک مناسب دلا...
متن کاملبررسی و تحلیل اثرات زیست محیطی گسترش پراکنده شهری نمونه موردی: شهر هادیشهر
در دهههای اخیر شهرها به شکلی بی‌برنامه‌ای رشد کرده‌اند و محدودههای شهری در مدت کوتاهی به چندین برابر وسعت اولیه خود رسیده و یا توسعه آنها در قطعاتی مجزا، بدون برنامه ریزی، جسته و گریخته بوده است، این معضل به الگوی گسترش یا پراکنش افقی شهری(Sprawl) معروف گردیده و به موازات این الگوی گسترش شهری، اراضی کشاورزی پیرامون با تغییر کاربری مواجه شدهاند. شهر هادیشهر که یکی از شهر های استان آذربا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 12 شماره 32
صفحات 63- 76
تاریخ انتشار 2015-03-01
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023